Masal Saatini Nasıl Daha Etkili Hale Getirebilirsiniz?
Çocuğunuzla kitap okumak, paylaşabileceğiniz en kıymetli anlardan biridir. İster sevdiğiniz bir resimli kitaptan, ister tabletinizdeki bir e-kitaptan olsun, birlikte okumanın faydaları saymakla bitmez. Hem aranızdaki bağı güçlendirir hem de çocuğunuzun gelişiminde büyük rol oynar. Çoğu zaman hikâyeyi sadece okuruz, ama araştırmalar gösteriyor ki kitap okumayı bir sohbete çevirmek, çocuğunuzun alacağı faydayı kat kat artırıyor.
Bu yöntem diyaloğa dayalı okuma veya konuşarak okuma olarak biliniyor, ve hikâyeyi sadece okumak yerine, çocuğunuzu da sürece katmaya dayanıyor. Böylece hikâye daha eğlenceli hale geliyor, çocuğunuzun dil ve okuryazarlık becerileri gelişiyor, ayrıca sosyal ve duygusal yönüne de katkı sağlıyor.
Kitaptaki hikâye ve resimler üzerinden çocuğunuzla konuşmayı istediğiniz gibi yönlendirebilirsiniz. İlham vermesi için araştırmaların çocukların dil gelişiminde etkili bulduğu soru tiplerini sizin için derledik.
Tamamlama soruları
Cümleyi yarım bırakıp çocuğunuzun tamamlamasını bekleyebilirsiniz. Örneğin, “Tırtılın karnı çok ___” deyip durduğunuzda, çocuğunuz “açmış” diye devam edebilir. Böylece kelimeleri tahmin etme ve hatırlama becerileri kuvvetlenir.
Hatırlatma soruları
Hafızasını güçlendirmek için hikâyedeki bir detayı hatırlamasını isteyebilirsiniz. “Tavşan nereye saklanmıştı?” gibi.
Açık uçlu sorular
Evet veya hayır diye yanıtlanamayan, seçeneksiz sorular sorarak çocuğunuzun kendi kelimeleriyle cevap vermesini sağlayabilirsiniz. “Sence şimdi ne olacak?” gibi sorular hayal gücünü ve ifade becerilerini besler.
Kim, ne, nerede, ne zaman, neden soruları
Resmi gösterip “Ayı elinde ne tutuyor?” ya da “Sence köpek neden üzgün?” diye sorabilirsiniz. 5N1K soruları çocuğunuzun hem kelime dağarcığını hem de anlama becerisini destekler.
İlişki kurma soruları
Kitaptaki olayları, yerleri, karakterleri çocuğunuzun kendi hayatıyla ilişkilendirin. “Bu köstebek gibi senin de kardeşine yardım ettiğin bir zamanı hatırlıyor musun?” “Biz hiç bu ayı ailesi gibi tatile gitmiş miydik?” gibi sorular, çocuğunuzun okuduklarınızla gerçek hayat arasında köprü kurmasını sağlar.
Bu tür sorularla masal saatini keyifli bir öğrenme yolculuğuna dönüştürebilirsiniz. Bir dahaki sefere yan yana oturup kitap açtığınızda deneyin; zamanla çocuğunuzun hem okumaya ilgisinin hem de dil becerilerinin nasıl geliştiğini fark edeceksiniz.